Een computermodel kan binnenkort inschatten of mensen met aderverkalking een hoog of laag risico lopen op een hart- of herseninfarct. Dat blijkt uit onderzoek van de afdeling Biomedische Technologie van het Erasmus MC.
Plaque
Artsen kijken nu nog vooral naar de dikte van kalk- en vetophopingen in de vaatwand om te bepalen of een patiënt een chirurgische ingreep nodig heeft. Als een ophoping – ook wel ‘plaque’ genoemd – dik is, kan deze scheuren en een infarct veroorzaken. “Maar niet alle plaques scheuren en dus lopen ook niet alle patiënten direct gevaar”, zegt Ton van der Steen, hoofd van de afdeling Biomedische Technologie van het Erasmus MC.
Halsslagader
Voorspellen wie er níét geopereerd hoeft te worden, kan zowel financiële als gezondheidsvoordelen opleveren. Er zijn veertien chirurgische ingrepen in de halsslagader nodig om gemiddeld één herseninfarct te voorkomen. “Opereren is niet alleen duur, maar brengt ook risico’s met zich mee. Je kan ermee ook infarcten veroorzaken die anders niet zouden plaatsvinden”, aldus Van der Steen.
Weefsellaag
Of een plaque scheurt, hangt onder meer af van de hoeveelheid druk die de weefsellaag tussen de bloedbaan en plaque aankan. In het onderzoek is gekeken naar de sterkte van die laag bij plaques die verwijderd zijn uit de halsslagaders van patiënten. Daarna is met deze gegevens een computermodel gemaakt dat menselijke slagaders met plaques nabootst.
Brug bouwen
“We kijken ertegenaan zoals je bij bouwkundige vraagstukken zou doen”, zegt onderzoeker Ali Çağdaş Akyıldız die vandaag op het onderzoek promoveert. “Voordat je een brug bouwt, bereken je hoeveel auto’s erop kunnen rijden, voordat hij instort. Zo weet je precies wat een constructie wel of niet kan hebben.”
Zwakke plekken
Plaques met veel vet erin vervormt eerder en kan relatief weinig extra druk weerstaan, voordat ze knappen. Plaques met veel bindweefsel zijn daarentegen steviger en kunnen meer druk hebben. Wanneer het model wordt gecombineerd met beelden uit MRI-scans en echo’s van de slagaders van patiënten, kan het model de daadwerkelijke zwakke plekken van de plaque in kaart brengen.
In praktijk
Het kan vijf tot tien jaar duren voordat deze digitale diagnose van aderverkalking in de dagelijkse klinische praktijk gebruikt zal worden.
(Bron: Erasmus Medisch Centrum)
