Nieuwe inzichten over management van hartgezondheid en risicofactoren bij sporters
De sportzomer is weer voorbij. Na Wimbledon, het EK Voetbal voor vrouwen, diverse fietscriteria en de Tour de France 2013 hebben amateursporters vaak veel inspiratie om weer flink te sporten. Toch is fanatiek sporten voor iedereen niet geheel zonder risico.
Miljoenen atleten sporten elk jaar en gelukkig zonder incidenten. Toch is het voorstelbaar dat een sporter graag zou willen weten of hij of zij een verhoogd risico loopt op plotse hartdood tijdens het sporten.
Als een jonge sporter tijdens een sportevenement onwel wordt, soms zelfs met een plotse hartdooddood tot gevolg, is dit zeer ingrijpend. Toch wordt plotse dood bij mensen jonger dan 35 wordt vaak over het hoofd gezien. Dit komt door verborgen en soms minder bekende hartafwijkingen, die alleen optreden tijdens lichamelijke activiteit en die tijdens het sporten ineens leiden tot ernstige hartklachten.
Cardiologen vanuit de gehele wereld hebben in de eerste week van september hun kennis over plotse dood bij sporters uitgewisseld tijdens het prestigieuze European Society of Cardiology Congres (ESC Congress 2013) in Amsterdam. Daarbij werden nieuwe inzichten gepresenteerd waardoor er eerder en sneller duidelijk wordt welke personen een groter risico lijken te hebben op het ontwikkelen van hartklachten tijdens het sporten. Soms gaat het om een structureel ziekte. Maar er zijn ook andere oorzaken. Er wordt onder andere aandacht geschonken aan de zogenaamde ‘endurance training-geïnduceerde hartziekte’ die optreedt bij duursporters.
Risicofactoren in kaart brengen
Voor huisartsen en sportartsen is het belangrijk om vooraf de risicofactoren van de individuele sporter beter in kaart te brengen. Daarom moeten er duidelijke richtlijnen komen voor screening tests voor hartafwijkingen. Ook willen cardiologen vastleggen welke voorzorgsmaatregelen sporters zelf kunnen nemen.
Plotse hartdood bij sporters
Ondanks het gegeven dat het krijgen van hartproblemen tijdens sporten een redelijk beperkt risico betreft, is het inschatten van het risico van plotse dood tijdens sportbeoefening een belangrijk stap voorwaarts om het aantal vermijdbare hartdoden te reduceren. Naar schatting is dit risico voor jonge atleten tijdens competitiesport 1:200.000 Bij atleten boven 35 jaar is plotse dood in de overgrote meerderheid van de gevallen te wijten aan vernauwde kransslagaderen die al eerder ontdekt had kunnen worden (1:15.000 joggers; 1:50.000 marathonlopers)
Nut van medische screenings
Cardiologen en sportcardiologen hopen meer duidelijkheid te kunnen geven over het nut van een medisch screening vooraf, en bij welke risicofactoren een uitgebreide cardiovasculaire screening noodzakelijk is. Ook is het prettig voor sporters om te weten of familiale voorgeschiedenis, hartgeruis of fysieke tekenen die suggestief lijken voor hartlijden een actieve sportbeoefening in de weg staan of juist de gezondheid positief beïnvloeden. Feit is dat nu nog in te weinig gevallen kan worden vastgesteld of een atleet een hoog risico loopt op een plotse hartdood. Daarvoor zijn de oorzaken te complex.
Rode vlag voor coaches en ouders
Niet alle sterfgevallen komen zonder waarschuwing. Tijdens het congres heeft men daarom aangegeven op welke klachten of ‘rode vlaggen’ ouders, coaches en anderen moeten letten als signaal van een hoog risico op plotse hartdood. Men noemde onder andere onverklaarbaar flauwvallen en familiegeschiedenis van plotselinge hartdood.
Bepaalde vormen van plotselinge dood bij jonge mensen zijn te voorkomen. Als ze zich zorgen maken over hun risico op plotse dood tijdens het sporten, is het aan te raden dat ze overleggen met hun huisarts over deelname aan sport of lichaamsbeweging.
(naar http://www.medicalfacts.nl/2013/08/01/plotse-hartdood-bij-sporters-vermijdbaar/)
