Het idee dat een oudere na een geslaagde reanimatie een grote kans heeft om als een kasplantje verder te leven, klopt niet. Uit onderzoek van het AMC blijkt op basis van recente Nederlandse gegevens dat 70-plussers die een hartstilstand overleven in veruit de meeste gevallen weer een normaal leven kunnen leiden. De resultaten zijn deze week gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Resuscitation. De Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE) gaf in 2013 de folder Informatie over (niet)-reanimeren uit. Hierin wordt gesuggereerd dat in de categorie 70-plus de helft van de overlevenden ernstige blijvende schade zal ondervinden. Dit beeld is echter vooral gebaseerd op oudere buitenlandse cijfers.Het AMC ARREST-onderzoek volgt alle reanimaties buiten het ziekenhuis in de provincie Noord-Holland. ‘Wij wilden onderzoeken of in Nederland, met onze goede reanimatiezorg, dit slechte beeld nog wel klopt’, zegt AMC-onderzoeker Steffie Beesems. Tussen 2009 en 2011 zijn in de onderzoeksregio bijna 700 mensen tussen de 70 en 80 jaar oud en 633 ouder dan 80 jaar gereanimeerd na een plotselinge hartstilstand buiten het ziekenhuis. De kans om dit te overleven, was voor de 70- tot 80-jarigen zestien procent, voor de 80-plussers acht procent. Inderdaad geen grote overlevingskans, maar wel cijfers waarmee de regio wereldwijd goed afsteekt. Van alle overlevenden werd de toestand bij ontslag onderzocht. Uit het onderzoek in Noord-Holland blijkt dat 90 procent van de overlevenden goed uit de reanimatie komt of met hooguit een lichte stoornis. Zeven procent van de 70-plusssers die een reanimatie overleven, ondervindt ernstige restschade maar niemand gaat als kasplant verder. ‘Nederland doet het met reanimatie beter dan veel andere landen’, zegt Beesems. ‘Omstanders beginnen vaak snel met reanimatie, er zijn veel defibrillatoren en in het ziekenhuis zijn nieuwe behandelingen. En bij reanimatie geldt: hoe eerder je begint, hoe beter de uitkomst.’ Overigens zijn er recent onderzoeken uit andere landen gepubliceerd die een gunstiger uitkomst laten zien dan tot nu toe werd verondersteld. De onderzoekers willen geen pleidooi voeren dat iedereen koste wat kost gereanimeerd moet worden. Voor sommige ouderen zal een niet-reanimeren besluit een verstandige keuze zijn. Beesems: ‘Een reanimatie is alleen zinvol als er voorheen een acceptabele kwaliteit van leven was. Voor sommige ouderen die een hartstilstand krijgen, kan dit een goed levenseinde betekenen. Het is belangrijk dat ouderen zelf met arts of geriater een weloverwogen beslissing nemen over wel of niet reanimeren. Maar angst om slecht uit de reanimatie te komen, blijkt ongegrond.’
