(met dank aan drs. R. Derksen en dr. L. van Erven)
Zelden of nooit komt in de voorlichting over het aanvragen van een rijbewijs door ICD-dragers – en dat geldt ook voor hartpatiënten in het algemeen – ter sprake dat de toekenning door het CBR in hoge mate bepaald wordt door de zogenaamde NYHA-classificatie. Eigenlijk is dit de belangrijkste vraag die uw behandelend cardioloog moet beantwoorden op de geschiktheidsverklaring want ziet hij zich genoodzaakt u op grond van de ernst van uw hartziekte in te delen in NYHA-klasse IV, dan bent u helaas ongeschikt voor het besturen van een motorrijtuig waarvoor een rijbewijs is vereist. Tot 1 januari 2018 gold dit ook voor hartpatiënten, tevens ICD-dragers met NYHA-classificatie III maar na aanpassing van Regeling eisen geschiktheid 2000 in positieve zin, kan ook deze groep onder bepaalde voorwaarden rijgeschikt worden verklaard voor de rijbewijzen van Groep 1 voor maximaal 3 jaar.
De NYHA-classificatie, zo genoemd omdat ze in 1928 is bedacht door de New York Heart Association is een soort standaardmodel dat de cardioloog kan gebruiken om aan te geven hoe ernstig een hartziekte is. Hartpatiënten worden daarvoor verdeeld in 4 klassen die worden aangegeven met de Romeinse cijfers I, II, III of IV. Hoe hoger de klasse waarin een patiënt wordt ingedeeld, hoe ernstiger zijn hartkwaal. Voor elke klasse is beschreven welke klachten een patiënt moet hebben om daarin te worden ingedeeld. Hierdoor is voor iedereen duidelijk wat er bedoeld wordt wanneer iemand in een bepaalde groep wordt geplaatst.
De beoordelingscriteria zien er als volgt uit:
Klasse I – Geen symptomen of beperking bij normale lichamelijke inspanning. Dus geen vermoeidheid, kortademigheid of pijn op de borst bij inspanning.
Klasse II – Milde symptomen en enige beperking bij normale lichamelijke inspanning. Geringe kortademigheid, vermoeidheid of pijn op de borst bij inspanning.
Klasse III – Belangrijke beperking in de dagelijkse activiteit door symptomen die zich al voordoen bij beperkte inspanning, zoals vermoeidheid en kortademigheid bij lopen van 20-100 meter. Alleen rust geeft comfort en in rust geen klachten.
Klasse IV – Ernstige beperking in activiteit door symptomen die al in rust ontstaan. Bij zeer geringe inspanning nemen de klachten in ernst toe.
Een voorbeeld: een patiënt die in rust zeer kortademig is en zich nauwelijks zelf in bed kan wassen in verband met de kortademigheid heeft dus volgens de NYHA-classificatie hartfalen klasse IV. Zo wordt een en ander ook genoteerd in het medisch dossier.